Χταπόδι
Χταπόδι[επεξεργασία]
“Παπαριές. Το δικό μου είναι μακρύτερο!”
- Το Πλοκάμι του Καρχαρία για το πλοκάμι του χταποδιού
“Ρόρα, να ένα χταπόδι”
- Γιαπωνέζος δάσκαλος εξηγεί σε νεαρή μαθήτρια του για τα χταπόδια
Χταπόδι, ή οχταπόδι, ή πολυπλόκαμος, ονομάζεται γνωστό μαλάκιο της τάξης Οκτώποδες, της υπέρταξης Μαλακοδαγκάνες, της συνομοταξίας Διοξειδίου του Άνθρακα. Το χταπόδι υπάρχει για τουλάχιστον τέσσερα τρισεκατομμύρια έτη στους ωκεανούς της γης. Την τελευταία δεκαετία, νέα επιστημονικά δεδομένα έχουν οδηγήσει έγκριτους επιστήμονες στην NASA και το CERN να ερευνήσουν το ενδεχόμενο της ύπαρξης κατεψυγμένων χταποδιών κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του Άρη, πράγμα το οποίο θα κατέρριπτε την έως τώρα επικρατούσα θεωρία περί της πρώτης εμφάνισης κατεψυγμένου μαλάκιου σε ταβέρνα Ελληνικού νησιού. Ελληνοκεντρικοί ακαδημαϊκοί κύκλοι σε Ελλάδα και εξωτερικό έχουν αντιταχθεί με σθένος στην εν λόγο θεωρία, καταδικάζοντας την ως σιωνιστική και ανθελληνική, ενώ άλλοι θεωρούν άτοπο αυτό το συμπέρασμα, καθώς και ο ίδιος ο Άρης όπως αποδεικνύει το όνομα του, έχει υπάρξει για αιώνες αποικία και διαστημικό ορμητήριο των Ελ, οπότε δεν τίθεται κανένα θέμα μη ελληνικότητος των κατεψυγμένων χταποδιών.
Η καταγωγή[επεξεργασία]
Τα πρώτα χταπόδια εμφανίστηκαν στην γη κατά το τρίτο μισό του εκατοστού έτους της δεύτερης φάσης στην τελική ευθεία της παρακμής στα σπάργανα της Ιουρασικής Περιόδου. Σύμφωνα με τα βιολογικά δεδομένα που έχουν συλλεχθεί από δείγματα, αλλά και από αρχαία κείμενα της γραμμικής ζήτα από τον Δίσκο της Φαιστού και τα Χάλκινα Βιβλία, φαίνεται πως τα χταπόδια δημιουργήθηκαν από την γονιμοποίηση κοραλλιογενών υφάλων από το σπέρμα του Κθούλου. Το πλέον πιθανό σενάριο είναι ότι ενώ ο μεγάλος παλαιός κοιμόταν και ονειρεύονταν στην βυθισμένη Ρλυέ, εκσπερμάτωσε κατά την διάρκεια κάποιου υγρού ονείρου, με αποτέλεσμα ο σπόρος του να εξαπλωθεί στους τότε Ωκεανούς της υφηλίου. Μια εναλλακτική η οποία έχει προταθεί είναι ότι τα χταπόδια, καθώς δεν χρειάζονται ατμόσφαιρα για να αναπνεύσουν, και εξαιτίας της φυσικής αντοχής τους στο ακραίο κρύο του βυθού, αιωρούνταν για χρόνια στο διάστημα και κατέπεσαν ως μετεωρίτες στην γη, είτε μόνα τους σε ανύποπτο χρονικό διάστημα ή ταυτόχρονα με την κάθοδο του Κθούλου. Αν και αυτή η θεωρία έρχεται σε σύγκρουση με κάποια από τα κείμενα του Δίσκου της Φαιστού, τα τελευταία χρόνια κερδίζει όλο και περισσότερους υποστηρικτές, κυρίως στους ακαδημαϊκούς κύκλους του Τόκιο.
Γεωγραφική Εξάπλωση[επεξεργασία]
Το χταπόδι είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους και ευρύτερα εξαπλωμένους θαλάσσιους οργανισμούς παγκοσμίως. Κανείς μπορεί να τα συναντήσει στους παγωμένους ωκεανούς του Ειρηνικού, στα πλούσια σε άλας νερά της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και σποραδικά σε λίμνες της Φινλανδίας και της Ρωσίας αλλά και σε ποταμούς της Αφρικανικής Σαβάνας. Τα μεγαλύτερα σημεία εξάπλωσης τους με διαφορά είναι γύρω από τις ακτές των Ελληνικών νησιών και της Ιαπωνίας. Εκτιμάται ότι το 85% όλων των χταποδιών διαβιεί σε μια από αυτές τις δύο τοποθεσίες.
Χταπόδι και Πολιτισμός[επεξεργασία]
Χταπόδι και Ελλάδα[επεξεργασία]
Τα χταπόδια παίζουν κεντρικό ρόλο σε δύο τουλάχιστον κουλτούρες της υφηλίου, την Ελληνική και την Ιαπωνική. Από την εποχή της Αθηναϊκής Δημοκρατίας ακόμα
οι Έλληνες είχαν ανακαλύψει ότι αν ταΐζουν τακτικά τα χταπόδια δύναται να εξημερωθούν από τον άνθρωπο, ακόμα και να βγουν για αρκετή ώρα στην στεριά. Ο ίδιος ο Περικλής λέγετε ότι είχε αποκτήσει ένα χταπόδι σαν κατοικίδιο ως δώρο από τον Θεμιστοκλή μετά από την μάχη των Αθηναίων στον Μαραθώνα. Αγγεία που αναπαριστάνουν χταπόδια να παίζουν με νεαρές παρθένες έχουν βρεθεί σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, από τις Μυκήνες μέχρι την Σπάρτη. Το χταπόδι ήταν το ιερό ζώο του θεού Ποσειδώνα, ο οποίος απεικονίζεται πολλάκις να κρατάει χταπόδια τα οποία προσφέρει στις ερωμένες του.
Λόγο τις ιερότητας του ζώου και εξαιτίας της φύσης του ως κατοικίδιο, ήταν παράνομη η χρήση του ως τροφή από τους αρχαίους Έλληνες. Αν και σήμερα δεν υπάρχουν νόμοι οι οποίοι να απαγορεύουν το μαγείρεμα του, η παράδοση του σεβασμού προς το χταπόδι συνεχίζεται μέχρι και τις μέρες μας στην Ελλάδα. Αξιοσημείωτη είναι και η ύπαρξη χταποδιών στην Ορθόδοξη αγιογραφία, πράγμα το οποίο επισφραγίζει την συνέχεια του Ελληνισμού ανά τους αιώνες.
Συνηθισμένο φαινόμενο το οποίο και αποτελεί ατραξιόν για τους τουρίστες στα ελληνικά νησιά είναι η έξοδος κατά ομάδες των χταποδιών από την θάλασσα, για να φάνε τις τροφές που τους πετούν οι ιδιοκτήτες από τις ταβέρνες. Κανένας δεν ξέρει πότε ξεκίνησε αυτό το άτυπο έθιμο, αλλά φήμες θέλουν κατά την διάρκεια της κατοχής γνωστό ταβερνιάρη στην Λέσβο, να πετάει τα αποφάγια σε χταπόδια στην παραλία δίπλα από το μαγαζί του, καθώς γάτες και σκύλοι δεν υπήρχαν εκείνη την περίοδο λόγο του ότι γίνονταν φαγητό για πεινασμένους φαντάρους, Έλληνες αλλά και Ιταλούς, και έπρεπε με κάποιον τρόπο να αποφευχθεί η αύξηση των τρωκτικών που οφειλόταν στα υπολείμματα της τροφής. Τότε λέγετε ότι μετά από βδομάδες συνεχόμενου ταΐσματος είδε χταπόδια να κρέμονται από την απλώστρα του, τα οποία και έκπληκτος τάισε. Όπως και να έχει το έθιμο συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, με τα χταπόδια πλέον να ανέχονται ακόμα και έντονους ήχους από μπουζούκι και τα αγγίγματα των ενθουσιασμένων τουριστών, συνηθισμένο φαινόμενο στα εν λόγο μαγαζιά. Μόνο η μυρωδιά του ούζου και του κρασιού φαίνεται να τα ενοχλεί.
Χταπόδι και Ιαπωνία[επεξεργασία]
Η μοναδική χώρα στην οποία τα χταπόδια έχουν πιο σημαντική θέση από την Ελλάδα είναι σίγουρα η Ιαπωνία. Η παράδοση θέλει το πρώτο χταπόδι να βγαίνει έξω από την θάλασσα μετά από τα κλάματα της γυναίκας του αυτοκράτορα Hino Takataka, της δυναστείας των Takataka, της όμορφης Hisako, η οποία δεν μπορούσε να του χαρίσει έναν διάδοχο. Το χταπόδι την πλησίασε και την αγκάλιασε με τους επιμήκης πλοκάμους του. Δεν είναι σίγουρο το τι ακριβώς έγινε, αλλά μετά από εννέα μήνες η αυτοκράτειρα χάρισε στον αυτοκράτορα έναν γιο. Από τότε το χταπόδι ανακηρύχθηκε το εθνικό ζώο της Ιαπωνίας και η βρώση του απαγορεύτηκε με την ποινή του λιθοβολισμού.
Με την συχνή επαφή τους με τα χταπόδια οι Ιάπωνες ανακάλυψαν ότι τα υγρά που εκκρίνουν από το δέρμα τους έχουν διάφορες θεραπευτικές ιδιότητες, αφού είναι πλούσια σε βιταμίνη X και C καθώς και σε υδροχλωρική κρεατίνη αλλά και διάφορα άλλα έλαια και πρωτεϊνούχα. Έτσι ξεκίνησε η χρήση χταποδιών στην ιατρική με αποκορύφωμα την χρήση τους στην ομοιοπαθητική και τον βελονισμό. Έτσι τα χταπόδια εξαπλώθηκαν όχι μόνο ως κατοικίδια αλλά και ως άτυποι βοηθοί ιατρών, οι οποίοι μάλιστα τα σέβονταν ως ισότιμους συναδέλφους και ουδέποτε τα χρησιμοποίησαν σαν εργαλεία. Τρανό παράδειγμα αυτής τους της αντίληψης είναι ότι το 1946, χταπόδι το οποίο λειτουργούσε σε χειροπρακτική κλινική στο Ναγκασάκι ορκίστηκε με τον όρκο του Ιπποκράτη. Αυτή ήταν και η πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία στην οποία δόθηκε ο εν λόγο όρκος χωρίς την καθιερωμένη προφορική εκφώνηση η την χρήση κάποιου εγγράφου, κειμένου ή σχετικής γραπτής δήλωσης.
Χταπόδια έχουν καταφέρει να ανακουφίσουν πονοκεφάλους, πονόλαιμους, γαστρεντερίτιδα, κακοσμία, πέτρα στα νεφρά και διάφορες άλλες ασθένειες, με διαφορετικά ποσοστά επιτυχίας. Μεγαλύτερη επιτυχία υπάρχει όσον αφορά την θεραπεία προβλημάτων του προστάτη αλλά και του ευρύτερου γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Όσον αφορά τον τομέα της ψυχιατρικής, πέρα από τα εμφανέστατα αποτελέσματα σχετικά με την ανακούφιση της γυναικείας υστερίας, δεν υπάρχουν άλλες ενδείξεις για κάποια οφέλη.
Χταπόδι και ψυχολογία[επεξεργασία]
.jpg)
Τα χταπόδια δεν έχουν τύχει ευρείας μελέτης στον τομέα της ψυχολογίας, πέρα από την χρήση τους στην θεραπεία γυναικείων νευρώσεων. Θεωρίες οι οποίες θέλουν το χταπόδι να είναι κάποιο είδος υποσυνείδητου φαλλικού συμβόλου δεν είχαν ποτέ ευρεία αποδοχή και σήμερα κανένας ακαδημαϊκός κύκλος δεν τις παίρνει σοβαρά.
| |||||||||||||||||
| |||||||||||
